เซอร์คาเดียน ริธึ่ม (circadian rhythm)
หรือนาฬิกาชีวภาพในตัวของคนเรา ต่างถูกสร้างขึ้นมาในสมอง ตลอด 24 ชม. เพื่อส่งสัญญาณรอบวันไปยังอวัยวะทุกส่วนในร่างกายเราเป็นประจำทุกวัน
จังหวะ 24 ชม.นี้ จะช่วยกำหนดว่า เมื่อไหร่ที่เราอยากจะตื่น และเมื่อไหร่ที่เราอยากจะหลับ และยังควบคุมช่วงเวลาของร่างกายในรูปแบบอื่นๆ ด้วยเช่นกัน เช่น การหิวอาหาร หรือการกระหายน้ำเป็นเวลา การขับถ่ายของเหลว การกำหนดอัตราการเผาผลาญ การควบคุมอุณหภูมิ รวมถึงการหลั่งฮอร์โมนหลากหลายชนิด และกระบวนการต่างๆ ของร่างกายเกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือด การสร้างจังหวะรอบวัน สร้างจากกิจวัตรประจำวันของแต่ละคน นาฬิกาชีวภาพของเราทุกคน จึงไม่ได้เท่ากันเสมอไป
สัญญาณที่ตั้งนาฬิกาสมองนี้ มีชื่อเรียกว่า ไซท์เกเบอร์ (Zeitgeber) เป็นภาษาเยอรมันแปลว่า ผู้ให้เวลา ซึ่งกระบวนการที่เกิดการให้เวลาเหล่านี้ ไม่ได้ตกอยู่แค่ภายใต้กระบวนการของแสงอาทิตย์เพียงอย่างเดียว แต่เกิดจากการสร้างกิจวัตร ที่จดจำไว้ภายใน การสร้างฯ ประกอบไปด้วย อิทฺธิพลจากการกระทำตามกิจวัตร เช่น การหลับ การตื่นจากนอนหลับ การบริโภค และการขับถ่าย เป็นต้น
และเพราะว่า กิจวัตรของแต่ละคนที่ไม่เท่ากัน นาฬิกาชีวภาพของแต่ละคน จึงไม่ได้เท่ากัน ไม่ว่าจะเป็นพืชหรือ มนุษย์ ก็จะสร้างจังหวะรอบวันในสมองไว้เป็น “นาฬิกาชีวภาพ เซอร์คาเดียน ริธึ่ม” ของตนเองเช่นกัน
